Yaşam

Anda Kalmak: Mindfulness Nedir?

Şehir hayatının koşuşturması, stres, çalışma hayatı, toplantılar, iletişim sorunları nedeniyle kendinizi her gün zorlu bir maratonun içinde gibi hissedebilirsiniz. Her gün geçtiğiniz yolda var olan bir ağacı, bir dükkanı daha önce hiç görmediğinizi fark ettiğiniz oldu mu? "Bu ağaç veya dükkan hep burada mıydı?" diye düşündüğünüzü anımsayabilirsiniz veya yorgun bir günde "Eve nasıl geldiğimi bile bilmiyorum." diyerek kendinizi koltuğa attığınız olmuştur. Bilinçli farkındalığın temel ögelerinden biri olan otopilot tam da budur. Farkındalıksız, odaklanmadan, acele ile yapılan eylemler otopilotu işaret eder. Otopilotun hayatınızdaki hakimiyetini azaltarak bilinçli farkındalığa yer açmak ise yaşam deneyimini tamamen değiştiren yeni bir yola adım atmaktır. 

Mindfulness Nedir? 

Mindfulness, Türkçe adı ile bilinçli farkındalık, an içinde olanları fark etmeyi, gelen deneyim her neyse onu nezaketle ve yargılamadan karşılamayı içerir. Mindfulness anı yaşamak değildir. İçinde bulunan anın deneyimine odaklanmaktır. Bu esnada kullanılan en güçlü araç ise nefestir. Ana bir çapa gibi tutunmanıza yardımcı olan nefes, mindful olma becerisini kazanmanın yolunu sunar. Temelini Budizm felsefesinden alan kabul yaklaşımı, bilimsel desteklerle tamamlanmıştır. İlk çalışmalar 70'li yılların sonunda dek uzanır. Mindfulness, deneyimi değiştirmek için çalışmaz. Örneğin ağrı üzerindeki etkisi ağrıyı yok etmek değildir, kişinin yaklaşımını merak ve kabullenme ile destekleyerek ağrıyla ilişkisini yeniden kurmasını sağlar. 

Mindfulness Uygulamaları

Mindfulness meditasyon ve deneyimlerden oluşur. Mindfulness teknikleri temelde nefese odaklanarak anı fark etmeyi, andaki düşünce, duygu, duyuların farkına varmayı sağlar. Geçmişin kaygısı, geleceğin düşünceleri ile değil, şimdinin deneyimi ile ana odaklanan zihin, kabullenme ve nezaketle karşılama ile beraber kişilerin streslerinin azalmasına yardımcı olur. Meditasyonlarda kişiler diledikleri gibi dik bir şekilde oturabilir, uzanabilir. Gözleri açık veya kapalı olabilir. Meditasyon esnasında müzik çalmaz, dini bir ritüel değil, seküler bir uygulamadır. Sadece "fark etme" üzerine sıralı yönergeler takip edilir. Bugün dünyanın birçok ülkesine hastanelerde, okullarda mindfulness egzersizlerine yer verilir. 

Mindfulness Teknikleri İçin Bir Örnek: Mindful Yeme Egzersizi 

Mindful meditasyonun yanı sıra informal uygulamalar olarak anılan etkinlikler de mindfulness egzersizleri arasında yer alır. Örneğin, mindful yeme, mindful dinleme, mindful görme çalışmaları mevcuttur. Bu çalışmaların her biri temelde, yapılan işi o an dünyanın en önemli işini yapıyor gibi odaklanarak gerçekleştirmeye dayanır.

 

Mindful bir şekilde Magnum yiyebilirsiniz. Nasıl mı? Öncelikle Magnum'un paketini inceleyin, renklerini, yazılarını, paketin kıvrımlarını. Soğuktan belki bazı yerlerinin hafif buzlandığını fark edebilirsiniz. Belki elinize gelen soğuk bir his duyabilir, çubuğunun sertliğini paketin dışından hissedebilirsiniz. Paketi incelerken çıkan sesi duyabilirsiniz. Şimdi paketi yavaşça açın, ambalajın nasıl yırtıldığına bakın ve sesine, görünümüne, hissine odaklanarak dondurmayı çıkarın. Ardından Magnum'un pürüzsüz çikolatasını inceleyin. Belki bazı kısımlarda renginin soğuk nedeniyle beyazladığını, bazı yerlerde daha koyu olduğunu görebilirsiniz. Belki bademli bir Magnum elinizdedir, o zaman bademlerin çikolata ile kaplanan yüzeyine göz gezdirin. Ona dikkatle bakarken belki ağzınızın sulandığını fark edebilir, kokusunu duyabilirsiniz. Koklayın, çikolata kaplamasını yavaşça dudaklarınıza değdirin ve soğukluğunu hissedin. Belki dilinizle çikolataya değebilir, tadını hafifçe alabilirsiniz. Yavaşça bir ısırık alın, çikolatanın çıtırtısını, içindeki kremamsı dondurmayı keşfedin. Küçük bir lokma ile aldığınız çikolatayı ağzınızda hafifçe eritin, dilinize, damağınıza gelen tadı inceleyin. 

 

Belki Magnum'un içinden gelen koku daha farklıdır, onu da keşfedin. Yuttuğunuzda bedeninizde ilerleyen soğukluğun ve hissin farkına varın. Çubuğu elinizle tutarken yemek için acele ettiğinizi fark edebilirsiniz, bu hissi de nezaketle karşılayın ve yavaşça nefesinize dönün. Yargılarınız ile her karşılaştığınızda kendinize nezaket göstererek nefesle beraber deneyime odaklanın, yemeye devam edin. Magnum'un tadını mindful yeme egzersiziyle farklı algılayıp algılamadığınızı fark edin. Her zaman yediğiniz gibi bir lokma alın ve iki hissi, tadı karşılaştırın. Bu tarz uygulamalarla günün haz anlarını mindful yeme egzersizine dönüştürerek yeni bir deneyim yaşayabilirsiniz.